گروه فرهنگي مشرق- مردان بزرگ را هميشه نمي شود از نگاه شاگردان و بزرگاني چون خود آنها شناخت. گاهي يک همسايه مي تواند جزئياتي از زندگي  را به زبان بياورد که تنها آدم هاي نسبتا عادي مي توانند ببينند. آنچه در ادامه مي خوانيد گفت و گوي مشرق با آقاي " صاحب الدار" که چهل سال همسايه  آيت الله بهجت بود.

****

متولد چه سالي هستيد؟
متولد 1311
شما از اول ساکن قم بوديد؟
بله از اول ساکن قم بودم , بيش از 40 سال همسايه ي آيت الله بهجت بودم.
به عنوان شخصي که حدود 40 سال همسايه آيت الله بهجت بوده است بفرماييد که رفتار ايشان با شما به چه صورت بود؟
آقا خيلي انسان با محبتي بودند و همواره نسبت به خانواده ما لطف داشتند. گاهي اوقات اگر ميخواستند چيزي به ما بدهند و يا هديه کنند شخصا مي آمدند درب خانه ما به ما مي دادند، حتي به همسرشان يا علي آقا يا کس ديگه نمي دادند که، خودشان هر چيزي که مي خواستند بدهند مي آوردند.
روزي بنده هر روز به علت مشغله شغلي مجبور بودم که بروم ساوه و شب ها بر مي گشتم منزل، من ناچار بودم روزها آنجا بمانم. يک روز که ظاهرا نرفته بودم زنگ خانه به صدا در آمد رفتم دم در ديدم آقاست. اداي احترام کردم، سلام کردم بعد فرمودند چرا سر قبر پدرت نمي روي؟ ايشان پدر من رو مي شناخت.
ايشان به آقاي افتخاري که مي آمدند منزل آقا فرمودند، در تشييع جنازه ي عيال اول من نماز بخوانند آقا از در منزل جنازه را تشييع کردند تا حرم، نماز بر ايشان خواندند، بعد من عرض کردم حاج آقا شما تشريف ببريد منزل و به کارهايتان برسيد، فرمودند نه هستم. حتي ايشان به اينجا بسنده نکردند و آمدند قبرستان قم نو، باز عرض کردم به حاج آقاي افتخاري که حاج آقا شما از آقا خواهش کنيد که آقا تشريف ببرند. آقاي افتخاري به آقا عرض کردند و ايشان فرمودند نه من حالا هستم. و اين عبارت را فرمودند که 40 ساله که من در همسايگي اين خانواده هستم هنوز صداي اين خانم را نشنيدم و من معتقدم اين بانوي مکرمه جزء شهداء محسوب خواهد شد.
درمورد فروش خانه تان به کساني که متقاضي اين خانه بودند بفرماييد.
اغلب اين متقاضيان از مريدان آيت الله بهجت بودند بسياري از مريدان آقا، دلشان مي خواست خانه ما را بخرند که همسايه آقا باشند. مي گفتيم براي چه مي خواهيد اين خانه را از ما بخريد؟ مي گفتند مثلا مي خواهيم بيشتر آقا رو ببينيم، زيارت کنيم و دلمون مي خواهد در همسايگي ايشان باشيم. گفتم خب منم دلم مي خواهد اين افتخار را داشته باشم. حتي مي دانيد وقتي آقا مي خواست از منزل بيرون بيايند، قبل از اينکه از منزل بيرون بياد جمعيت زيادي توي کوچه مي ايستادند. وقتي آقا بيرون مي آمد همراه آقا جمعيت هم به سمت مسجد حرکت مي کرد.
من يک خواهر زاده اي دارم که ساکن تهران است، آقا به ايشان محبت داشتند خواهر زادم نقل مي کرد که من از منزل شما بيرون آمدم، و وارد کوچه ارک شدم ديدم آقا دارند به سمت مسجد حرکت مي کنند و جمعيتي هم همراهشان هست. براي اينکه خودم را به ايشان برسانم و سلامي عرض بکنم، بسرعت رفتم به سمت ايشان وقتي به نفر آخر جمعيت رسيدم که حالا فاصله ام با آقا زياد بود، آقا فرمودند جعفر آقا رسيدن به خير! بدون اينکه صورتشان را برگردانند عقب متوجه حضور من شده بودند. من همينطور با فاصله اي که داشتيم جواب دادم و تشکر کردم.
گاهي مي ديديد کوچه آنقدر جمعيت داشت که فاصله بين خانه آقا تا سر پيچ سر کوچه که گردش از آن صورت مي گيرد به سمت کوچه بعدي جمعيت ايستاده بود. من مثلا از مسجد مي آمدم آقا چشمش به من مي افتاد آقا اشاره مي کرد به جمعيت که راه را براي من باز کنند. يک خانمي من را صدا زد گفت آقا شما اجازه مي دهيد من از ديوار منزل شما خانه آقا رو ببينم؟ گفتم اين کار صحيحي است به نظر شما؟ که شما بروي سر ديوار خانه آقا رو ببيني؟ خلاصه با آن خانم صحبت کرديم و قانع کرديم که اين کار صحيحي نيست که شما برويد بر سر ديوار و خانه آقا رو ببيني.
ظاهرا زماني که تلفن در خانه ايشان وصل نشده بود کساني که با ايشان کاري داشتند با خط تلفن شما تماس مي گرفتند در اين باره توضيحاتي بفرماييد.
منزل ما خانه چنان قابل توجهي نبود. دو طرف راهرو داشت و در يک کوچه ديگر هم دربش باز مي شد. و بايد يک مقدار راه را توي راهرو طي بکنيم تا برسيم به ساختمان. ايشان آنوقت ها که تلفن هم نداشتند و بعضي از خواص آقا که کار داشتند منزل ما تلفن مي کردند. ما هم مي رفتيم دم منزل ايشان مي گفتيم آقا تشريف بياريد تلفن با شما کار دارد. بعضي وقت ها زمان زيادي طول مي کشيد تا آمدن آقا و نتيجتا تلفن قطع مي شد ما شرمنده مي شديم.
خاطره ديگري در ذهنتان هست؟
-
بله يادم هست که يک کسالتي پيدا کردم که 5 يا 6 روز در بيمارستان ولي عصر(عج) بيهوش بودم، يک مقداري از حافظه ام رو از دست دادم حالا بعضي از خاطرات که خيلي به نظرم جالب بود و شگفتي داشت در خاطرم هست ولي خيلي از خاطرات رو واقعا از ياد برده ام.
حالا به تفصيل شايد نتوانم خاطرات را تعريف کنم. موقعيت ايشون يک جوري بود که اگر مطلبي مي فرمودند ما براي انجام آن کار مي دويديم و به اصطلاح بجاي راه رفتن مي دويديم. ولي ايشان هر وقت هر کاري داشتند و يا مثلا بشقاب غذايي مي خواستند براي ما بياورند خودشان مي آمدند و شخصا بشقاب را به منزل ما تحويل مي دادند.
از جريان خريد خانه تان توسط شهرداري که به اسم طرح از حرم تا حرم بود که البته ساليان درازي که به سرانجام نرسيده است خاطراتي داريد و عکس العمل آيت الله بهجت چگونه بود؟
شهرداري براي خريد خانه خانه را قيمت کارشناسي کرد و در اين طرح خريد خانه ها من جمله رفته بودند خانه آيت الله بهجت را هم قيمت کرده بودند آقا فرموده بودند که شما اول به همسايه هاي من برسيد آنهارا راضي کنيد خانه هاشون رو بخريد آخر سر بيايد سراغ من، من حرفي ندارم خانه ام را مي فروشم. از جمله کساني که همواره حمايت مي کردند ميان همسايه هايشان بنده بودم. من گاهي مي رفتم شهرداري به خاطر همين کار فروش خانه و مامورين و پرسنل آن سازمان نسبتا برخورد خوبي با من نداشتند. يک روز رفتيم ديديم که مسئولشون پا شد در مقابل پاي من و بسيار من را تحويل گرفت و و خواست تا از من پذيرايي شوم من هر چقدر فکر مي کردم چه خبر شده است به جايي نمي رسيدم؟ بعد از اينکه نشستم و صحبت هاي مختلف مطرح شد و آن مسئول گفت آقا سفارش شمارا کرده اند. من دلم مي خواهد برويد خدمت آقا بگوييد که سفارش شما انجام شد.
بعد از اينکه از آن خونه رفتيد آيت الله بهجت احوالتان را جويا مي شدند؟
من گاهي منزل ايشان جديد ايشان مي رفتم يک اتاقي در آن منزل بود که شيخ علي بهجت در آن جا بود و آيت الله بهجت در آن اتاق رفت و آمد نمي کردند. اتاق ديگري بود که آيت الله بهجت گاهي اوقات که مي خواستند بروند نماز و منتظر ماشين مي شدند در آن جا منتظر مي ماندند. شيخ علي آقا به من عرض کرد آقا آنجا نشسته اگر مي خواهي بروي آقا رو ببيني برو ببين. اينگونه بود که بعد از فروش خانه هم توفيق پيدا مي کرديم خدمت ايشان برسيم.
در اين چند دقيقه چه حرفهايي ميانتان رد و بدل مي شد؟
احوال مي پرسيدند که بچه ها چطورند؟ احوال کوچک و بزرگ رو مي پرسيدند که البته ايشان اسامي خانواده ما را بلد بودند.
آقا نذري هم مي دادند؟
- من نمي دونم نذري داشتند يا نه، ولي گاهي گوشت مي آوردند و به ما مي دادند حالا اين نذري بوده يا غير نذري، به نظرم نذري بوده. آقا خيلي به صدقه دادن توجه داشتند. مي فرمودند اگه مي خواهيد نذزي بکنيد صدقه اي بدهيد و يان صدقه را به يک نفر ندهيد بين چند نفر تقسيم بکنيد. خيلي اعتقاد به صدقه داشتند.
حاج خانم آقا با خانواده شما در ارتباط بودند؟
- به آن صورت نه ولي گاهي خانواده ام که مي رفتند منزل آقا اگر آقا در حياط بود سلام و احوال پرسي مي کردند.
 گاهي لطف مي کردند يک بشقابي کاسه اي چيزي از غذايي که درست ميکردند مي دادند به ما. بله آقا به من خيلي محبت داشت . همانطور که گفتم آقا به صدقه دادن خيلي معتقد بودند حالا اگه پولي هم به کسي مي دادند اظهار نمي کردند. من فقط اين رو عرض کنم که عيال من که فوت کرد بستگان ما تهران، اراک، بروجرد و شهرهاي مختلف بودند همه آمدند قم. نتيجتا خانه ما شلوغ شده بود سر وصدا مي رفت خانه آقا. ديدم که يک روز زنگ زدند رفتم دم در ديدم آقاست. 15 هزار تومان دادند به من فرمودند که اين قابلي ندارد و در اين مشکلات کمک حال من شدند. بعد از مدتي وضع من خوب شد من پول را در مسجد مي خواستم بر گردانم. آقا قبول نمي کردند. خيلي اصرار کردم فرمودند پس من اين پول را مي دهم که براي همسرتان قرآن بخواند. اين اتفاق ظاهرا سال 74 يا 73 اتفاق افتاده بود.
شما که آن سالهايي که همسايه آيت الله بهجت بوديد بفرماييد چه کساني مي آمدند به ايشان سر مي زدند.
- بيشتر جوانها بودند و مريدان آيت الله بهجت جوان بودند و مي آمدند گاهي اوقات مي ديديد که تا يک ساعت هم منتظر مي ماندند تا ايشان را ببينند. آقا هم شايد بخاطر همسايه ها راضي نبودند به اين امر چرا که هميشه داخل کوچه بخاطر اين مشکل شلوغ بود.
مي خواستند فيلم برداري کنند از منزل ايشان دو تا چوب طرفين کوچه گذاشته بودند و دوربين را بالاي آن قرار داده بودند، آقا که آمد و متوجه اين امر شد دستور داده بودند جمعش کنند.
در اوايل انقلاب رجال سياسي هم چون آيت الله خامنه اي هم به ايشان سر مي زدند و وقتي مي آمدند کوچه بسته مي شد و نمي گذاشتند کسي وارد کوچه شود البته آن زمانها آيت الله بهجت زياد معروف نبود ولي مقام معظم رهبري حتي در آن زمان ها به ايشان سر مي زدند.
آيت الله بهجت در انجام تکاليف خانواده چگونه بودند؟
معمولا اين طور بودند که بيشتر کارها را خودشان انجام مي دادند.